Vorige week maakte ik een kopje thee en las ik de tea topic die aan het zakje hing: ‘Van welke gebeurtenis heb je het meest geleerd?’. Het eerste waar ik toen aan dacht, was de periode waarin mijn lief een burn-out had. Oh, het allerliefst had ik die hele periode overgeslagen… maar ik heb er wel heel veel van geleerd. Ik heb veel geleerd over mijn relatie, over m’n lief, maar minstens zoveel over mijzelf. Ik kan me – gelukkig – niet voorstellen hoe beangstigend en verdrietig het is wanneer je jezelf geleidelijk aan helemaal kwijt raakt in een burn-out, maar ik wil hier eens vanuit de andere kant beschrijven hoe ontzettend moeilijk het soms kan zijn vanaf de zijlijn.
De aanloop naar de burn-out
Voor ons is dit grotendeels een verhaal uit de geschiedenis, inmiddels gaat het met m’n lief gelukkig veel-veel beter. Waar ons burn-out verhaal start, is een vraag waarop hij en ik lange tijd niet hetzelfde antwoord hebben gegeven. En het is ook wel heel moeilijk aan te duiden. Bij een burn-out ga je niet gezond slapen om de volgende ochtend ziek wakker te worden, het is geen griepje. Het is een proces dat geleidelijk gaat. En dat is meteen ook wel een oorzaak waarom het voor een partner best zwaar kan zijn. Ik vond deze eerste periode misschien wel het moeilijkst, want ik zag mijn lief geleidelijk aan steeds meer van zichzelf kwijtraken. De extraverte, vrolijke en heel sociale, zorgzame man die hij is, verdween stukje bij beetje. En ik kan het niet anders omschrijven dan dat hij meer en meer in ‘een bubbel’ kwam te zitten. Alleen duurde het heel erg lang voordat hij, vooral aan zichzelf, kon toegeven dat het écht niet zo goed ging.
Onze jongste was net geboren, de oudste was nog geen twee jaar. Dat is een periode waarin je als gezin toch aardig moet aanpoten. Aangezien ik nogal oplossingsgericht ben, maar heel weinig kon oplossen voor m’n lief, ging ik over op de regelmodus. Ik zorgde ervoor dat de boel draaiende bleef. Mijn lief lag niet de hele dag in bed hoor, de hele periode van zijn burn-out is hij mee blijven draaien in ons gezin. Maar ik kreeg wel meer en meer het gevoel dat ik geen griepje zou kunnen krijgen. Dat alles dán zou instorten. Dus ik plande en organiseerde alles voor ons vieren. Het ging gelukkig goed met de jongens, het ging heel goed op mijn werk, ik was sterk en zelfstandig genoeg naar mijn idee. Zo had ik toch een beetje het gevoel dat ik iets kon bijdragen voor mijn lief. Achteraf gezien was het een hoop compensatie voor alles wat ik niét kon zijn, want mijn lief verloor steeds meer het vertrouwen in zichzelf. En door de wijze waarop ik het aanpakte, werd dit alleen nog maar versterkt.
‘Rots in de branding’ versus ‘olie op het vuur’
Het is niet eenvoudig om toe te geven, maar ik vond het soms makkelijker als hij er even niet was. Want de sfeer in huis was meteen ‘zwaarder’ als hij thuis was. Ik kon daar niet altijd even goed mee omgaan. Nog altijd kan ik een steek van jaloezie voelen als ik verhalen hoor of lees van mensen met een burn-out die veelal allemaal beschrijven hoe ze met de steun van hun partner weer zijn hersteld, hun ‘rots in de branding’. Ik was alles behalve dat. Ik voelde me het grootste deel van de tijd eerder ‘olie op het vuur’. Mijn empathisch vermogen is standaard al niet sky high, maar was op een gegeven moment echt bijna op. Ik wilde niet meer de hele tijd sterk zijn, ik wilde ook gewoon weer een meisje zijn. Het meisje van m’n lief. Dat hij soms even tegen míj zou zeggen dat het wel goed kwam. Dat ik soms ook verdrietig kon zijn van de situatie en hij ruimte in z´n hoofd zou hebben om het aan te voelen. Dat hij mij weer zou zien, door al z’n eigen ellende heen. Ik wilde dat hij zichzelf veel eerder de wacht had aangezegd en in een vroeger stadium hulp had gezocht. Al hadden die verwijten natuurlijk geen enkel effect. En zeker niet in positieve zin.
Ga samen praten
Als zo’n periode te lang aanhoudt, maakt het je als stel kwetsbaar. Gelukkig is onze basis heel sterk, is hij al zestien jaar mijn beste maatje. En op die basis konden we gelukkig terugvallen, waardoor ik nooit bang ben geweest dat wij het niet zouden redden samen. Maar zelfs bij ons zijn er elementen uit het hele proces, die wij anders hebben beleefd en gevoeld. Gelukkig heeft m’n lief nu al een hele periode wél een professioneel netwerk om zich heen verzameld en is daarbinnen zelfs oog voor ons als stel, zodat we de periode samen kunnen verwerken en afsluiten. Ik heb me daar vrij lang tegen verzet, ik was immers niet de zieke van ons twee, maar nu zou ik het iedereen aanraden. Ga ook sámen praten. Zodat de balans hersteld wordt die toch lang verstoord is geweest, ook in de relatie. Ik denk dat wij op weg zijn om als stel zelfs sterker te zijn dan vóór de burn-out. Na al die jaren samen ontwikkel je zoveel patronen, die worden nu eens onder de loep genomen en dat is echt niet verkeerd. Het maakt bijvoorbeeld dat ik het niet per se allemaal zelf wil doen en me nu regelmatig wat kwetsbaarder opstel. Deze blog had ik een jaar geleden bijvoorbeeld écht niet geschreven. Dus zoals ik dit verhaal begon, ik heb er wel veel van geleerd. En nu denk ik gelukkig nog altijd zonder twijfel:
Good things happen. Love is real. We will be okay.
